Buzlu Yola Tuz Atilmasi
Yaklasan kis aylarinda tuz atilmasinin nedeni
Kisin çok kar yagisi alan bir bölgede yasiyorsaniz, karayollari görevlilerinin yollardaki buzlanmayi gidermek için tuzu kullandiklarini görmüssünüzdür. Ancak tuz ayni zamanda dondurma yapiminda da kullanilmaktadir. Peki ama tuz, bu iki ters gibi görülen islevi nasil becermektedir?
Herkesin sandiginin aksine tuz suyun içinde sekerin eridigi gibi erimez. Tuz buzun içine girince onu çözer. Tuz yine kalir ama buz çözüldügü için artik o su degil, tuzlu sudur ve erime noktasi saf sudan daha düsüktür.
Buzlanmis yollara tuz döküldügü zaman, tuz önce buz ile çözümlenerek bir buzlu su tabakasi olusturur ve bu çözeltinin donma noktasi düsük oldugundan, sifirin altindaki sicakliklarda bile donmadan kalabilir. Günümüzde ABD'de üretilen tuzun yüzde 45'i yollardaki buzun eritilmesinde kullanilmaktadir.
Bilindigi gibi su, sicakligi sifir dereceye varinca donar. Suya tuz ilavesi ile bu donma sicakligi da düser. Suya yüzde 10 tuz ilavesi donma sicakligini -6 dereceye indirir. Yüzde 20 tuz karistirilmis su ise -16 derecede donar. Ancak yolun veya buzun isisi -16 dereceden de az ise artik tuzun erimede pek etkisi olmaz, sadece buzun üstünde kalarak tekerleklerin kaymasini azaltabilir.
Dondurma yaparken de karisimin çevresinde çok düsük isiya ihtiyaç vardir. Dondurma karisiminin etrafindaki isinin çok düsük olmasi, ancak bu düsük isida karisimin donmamasi gerekir. Burada eklenen tuz karisimin sifir derecenin altinda bile donmadan dondurmanin olusturulmasini saglar.